Enflasyon, mal ve hizmet fiyatları genel düzeyinin zaman içinde artmasıdır. Enflasyon arttığında, paranın satın alma gücü azalır. Bu durum, birikim ve gelirlerinizin değerinin zamanla azalması anlamına gelir. Mal ve hizmetlerin fiyatlarının belirli bir dönemdeki değişimini ölçmek amacıyla kullanılan ölçü birimine ise “Endeks” denir. Endeks, belirli bir referans dönemine göre bu sepetin değerindeki değişimi yansıtarak enflasyonu veya fiyat düzeyindeki genel artışı ölçmek için kullanılır.
TÜFE (Tüketici Fiyatları Endeksi) ve ÜFE (Üretici Fiyatları Endeksi) olarak başlıca iki tip endeks bulunur. Aşağıdaki grafikte TUİK Aralık-2023 verilerine göre hazırlanmış TÜFE grafiğini görebilirsiniz.
Enflasyon neden yükselir?
Enflasyonun birçok nedeni olabilir. En yaygın nedenlerden bazıları şunlardır:
- Talep enflasyonu: Talep enflasyonu, ekonomideki toplam talebin arzı aşması durumunda ortaya çıkar. Bu, insanların daha fazla mal ve hizmet satın almaya istekli olduklarında veya işverenlerin daha fazla işçiye ihtiyaç duyduklarında meydana gelebilir.
- Maliyet enflasyonu: Maliyet enflasyonu, üretim maliyetlerinin artması durumunda ortaya çıkar. Bu, hammadde fiyatlarının artması, işgücü maliyetlerinin artması veya vergilerin artması gibi durumlarda meydana gelebilir.
- Yapısal enflasyon: Yapısal enflasyon, ekonomideki yapısal değişiklikler nedeniyle ortaya çıkar. Örneğin, işçi sendikalarının güçlenmesiyle veya bir ülkedeki işgücü piyasasının katılaşmasıyla meydana gelebilir.
Enflasyondan nasıl korunulur?
Enflasyondan korunmanın birkaç yolu vardır. Bu yollar, birikimlerinizin değer kaybetmesini önlemeye yardımcı olabilir.
1. Harcamalarınızı Azaltın Ve Paranızın Bir Kısmını Tasarruf Edin
Enflasyondan korunmanın en iyi yollarından biri, paranızın bir kısmını tasarruf etmektir. Tasarruflarınız ile yapacağınız yatırımlar, enflasyonla mücadeleye yardımcı olabilir.
2. Yatırım Yapın
Yatırım yapmak, birikimlerinizin değerini korumanın başka bir yoludur. Yatırımlarınız, enflasyonla mücadeleye yardımcı olmak için enflasyondan daha hızlı büyüme potansiyeline sahiptir.
Enflasyona karşı koruma sağlayabilecek bazı yatırım araçları şunlardır:
- Altın: Altın, enflasyona karşı geleneksel bir koruma aracıdır. Altın fiyatları, enflasyon arttıkça genellikle yükselir.
- Hisse senetleri: Hisse senetleri, şirketlerin sahiplik paylarıdır. Hisse senetleri, şirketlerin büyümesine ve kar elde etmesine bağlı olarak değer kazanabilir.
- Gayrimenkul: Gayrimenkul, enflasyona karşı başka bir geleneksel koruma aracıdır. Gayrimenkul fiyatları, enflasyon arttıkça genellikle yükselir. Ancak ülkemizde, kiracıyı koruyan kanunlar çerçevesinde, ev sahiplerinin kiralara gerçek enflasyon oranında zam yapamama durumu, son zamanlarda konut yatırımı yapmayı düşünen kişiler için bir soru işareti oluşturmaktadır.
3. Ödeme Yönetmelerini Gözden Geçirin
Borçlarınızın faiz oranları enflasyondan daha yüksekse, borçlarınızı ödemek enflasyondan korunmanın iyi bir yolu olabilir. Ancak faiz oranları enflasyondan düşükse, kredi kullanarak uzun vadeli borçlanmak akıllıca olacaktır
4. Finansal Bilginizi Artırın
Finansal bilginizi artırmak, enflasyondan korunmanıza yardımcı olabilir. Finansal bilginiz arttıkça, enflasyonla mücadele için en iyi stratejileri seçebilirsiniz.
Sonuç olarak, ülkemizin yıllardır, Dünya’nın ise son zamanlarda mücadele ettiği enflasyon, herkesin karşı karşıya kalabileceği bir ekonomik gerçektir. Ancak, bu ipuçlarını takip ederek, birikimlerinizin ve gelirinizin enflasyondan daha fazla değer kaybetmesini önlemeye yardımcı olabilirsiniz.
